Kompendium wiedzy o Diia.pl
Twoje centrum informacji o cyfrowym dokumencie pobytowym dla obywateli Ukrainy w Polsce. Poznaj proces, podstawy prawne i praktyczne zastosowania, aby pewnie poruszać się w nowej rzeczywistości.
Rozpocznij tutajCzym jest dokument Diia.pl?
Diia.pl to innowacyjne rozwiązanie cyfrowe, będące pierwszym w Unii Europejskiej w pełni elektronicznym dokumentem pobytowym. Jego celem jest ułatwienie funkcjonowania obywatelom Ukrainy, którzy przybyli do Polski po 24 lutego 2022 roku w związku z konfliktem zbrojnym. Dokument ten łączy w sobie dwie kluczowe funkcje, które mają fundamentalne znaczenie w codziennym życiu oraz podczas podróży.
Dokument tożsamości w Polsce
Na terenie Polski, Diia.pl funkcjonuje jako oficjalny, elektroniczny dokument tożsamości. Jest on honorowany w urzędach, placówkach medycznych, u pracodawców oraz w kontaktach ze służbami, takimi jak policja. Zawiera najważniejsze dane osobowe, w tym imię, nazwisko, zdjęcie oraz numer PESEL, co umożliwia skuteczną weryfikację tożsamości w wielu sytuacjach życiowych.
Dokument pobytowy w Unii Europejskiej
Diia.pl jest oficjalnym potwierdzeniem prawa do legalnego pobytu w Polsce w ramach ochrony czasowej. W połączeniu z ważnym paszportem, uprawnia do swobodnego podróżowania po krajach strefy Schengen przez okres do 90 dni w ciągu 180 dni. Jest to dokument uznawany na arenie międzynarodowej, co znacząco ułatwia przemieszczanie się w granicach UE.
Podstawa prawna twoich uprawnień
Status i funkcjonalność dokumentu Diia.pl są mocno osadzone w przepisach prawa krajowego i unijnego, co gwarantuje jego powszechne uznanie i daje Ci pewność prawną.
Prawo polskie
Głównym aktem jest *Ustawa z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy...* (tzw. specustawa). To ona stworzyła ramy prawne dla Diia.pl i powiązała go ze statusem ochrony czasowej, nadając mu rangę oficjalnego dokumentu.
Prawo unijne
Poprzez oficjalną notyfikację Komisji Europejskiej, Diia.pl został włączony do wykazu dokumentów pobytowych zgodnych z *Kodeksem Granicznym Schengen*. Zapewnia to jego uznanie we wszystkich krajach strefy i jest podstawą Twojego prawa do podróży.
Jak uzyskać Diia.pl? - trzy kluczowe etapy
Cały proces opiera się na trzech filarach. Każdy etap jest niezbędny do przejścia do następnego. Poniższy wykres wizualizuje całą ścieżkę. Kliknij w słupek, aby przejść do szczegółów danego kroku.
Uzyskanie numeru PESEL ze statusem UKR
To fundament tożsamości w polskim systemie. Numer PESEL jest niezbędny do załatwienia większości spraw urzędowych, podjęcia pracy czy korzystania z opieki zdrowotnej. Status UKR potwierdza objęcie ochroną czasową i jest warunkiem koniecznym do aktywacji Diia.pl.
Co należy przygotować?
- Wniosek (dostępny w urzędzie lub online)
- Dokument tożsamości (np. paszport, dowód wewnętrzny)
- Aktualna fotografia o wymiarach 35x45 mm
- Polski numer telefonu i adres e-mail (ważne dla Profilu Zaufanego)
Gdzie i jak to załatwić?
- W dowolnym urzędzie gminy na terenie Polski
- Należy złożyć wniosek osobiście
- Pobrane zostaną odciski palców (dotyczy osób powyżej 12 r.ż.)
- Wskazówka: Złóż wniosek o Profil Zaufany w tym samym czasie!
Ważne: Wyjazd z Polski na dłużej niż 30 dni może spowodować utratę statusu UKR i unieważnienie dokumentu Diia.pl!
Założenie profilu zaufanego
To bezpłatne narzędzie, które działa jak cyfrowy podpis. Jest kluczem do aktywacji mObywatela i wielu innych e-usług w Polsce, umożliwiając załatwianie spraw urzędowych online bez wychodzenia z domu. Jest to zweryfikowana tożsamość cyfrowa, powiązana z numerem PESEL.
Jak założyć? (metoda zalecana)
Najprościej i najszybciej można to zrobić jednocześnie ze składaniem wniosku o numer PESEL. Wystarczy zaznaczyć odpowiednie pole na wniosku i podać urzędnikowi swój polski numer telefonu oraz adres e-mail.
Co jeśli mam już PESEL?
Możesz zarejestrować się online, a następnie w ciągu 14 dni udać się do punktu potwierdzającego (np. w urzędzie gminy) z dokumentem tożsamości, aby sfinalizować proces.
Pamiętaj: Zapisz swój login i hasło do Profilu Zaufanego w bezpiecznym miejscu. Będą potrzebne w kolejnym kroku.
Pobranie i aktywacja Diia.pl
mObywatel to publiczna, mobilna witryna, która działa jak cyfrowy portfel na dokumenty. To w niej będzie przechowywany Twój dokument Diia.pl. Należy ją pobierać wyłącznie z oficjalnych sklepów (Google Play, App Store), aby uniknąć ryzyka instalacji fałszywego oprogramowania.
Instrukcja aktywacji:
- Pobierz mObywatel z oficjalnego, zaufanego sklepu.
- Uruchom i zaakceptuj regulamin oraz politykę prywatności.
- Zaloguj się, używając danych swojego Profilu Zaufanego (login i hasło z kroku 2).
- Ustaw hasło dostępu (PIN lub biometria) dla codziennego użytku.
- W głównym menu wybierz "Dodaj dokument", a następnie z listy wybierz "Diia.pl". Gotowe!
Diia.pl a tradycyjna karta pobytu
Zrozumienie kluczowych różnic między cyfrowym dokumentem a fizyczną kartą pobytu pomoże Ci docenić zalety nowoczesnego rozwiązania.
Cecha | Diia.pl | Tradycyjna Karta Pobytu |
---|---|---|
Forma | W pełni cyfrowa (w aplikacji mObywatel) | Fizyczna, plastikowa karta (jak dowód osobisty) |
Szybkość wydania | Natychmiastowa po spełnieniu warunków | Wieloetapowy, długotrwały proces administracyjny |
Koszt | Bezpłatny | Wymaga uiszczenia opłat skarbowych |
Ryzyko utraty | Minimalne (związane z utratą telefonu) | Wysokie (ryzyko zgubienia, kradzieży, zniszczenia) |
Dostępność | Zawsze pod ręką na smartfonie | Wymaga noszenia przy sobie fizycznego dokumentu |
Bezpieczeństwo i ochrona twoich danych
Twoja cyfrowa tożsamość jest chroniona przez zaawansowane mechanizmy bezpieczeństwa. Zrozumienie ich działania pozwoli Ci korzystać z Diia.pl z pełnym spokojem.
Szyfrowanie danych
Wszystkie dane przechowywane w mObywatelu są zaszyfrowane i zapisane w bezpiecznym kontenerze na Twoim telefonie. Nawet w przypadku kradzieży urządzenia, dostęp do danych jest praktycznie niemożliwy bez znajomości Twojego hasła.
Bezpieczne logowanie
Dostęp do aplikacji jest chroniony hasłem, które sam ustalasz. Dodatkowo możesz włączyć logowanie biometryczne (odcisk palca, skan twarzy), co stanowi kolejną warstwę zabezpieczeń przed nieautoryzowanym dostępem.
Wizualne potwierdzenie autentyczności
Elementy takie jak ruchoma flaga, hologram i aktualna data na dokumencie pozwalają urzędnikowi na szybką weryfikację, że okazujesz autentyczny, aktywny dokument, a nie zrzut ekranu czy zdjęcie.
Jak dbać o swoje cyfrowe bezpieczeństwo?
- Używaj silnego hasła: Zarówno do Profilu Zaufanego, jak i do odblokowania telefonu. Unikaj prostych kombinacji.
- Nie udostępniaj danych: Nigdy nie podawaj nikomu swojego loginu i hasła do Profilu Zaufanego. Urzędnicy nigdy o nie nie proszą.
- Aktualizuj oprogramowanie: Regularnie aktualizuj system operacyjny telefonu oraz samą aplikację mObywatel, aby mieć najnowsze zabezpieczenia.
- Uważaj na phishing: Nie klikaj w podejrzane linki w SMS-ach lub e-mailach, które rzekomo pochodzą od urzędów. Zawsze weryfikuj nadawcę.
- W razie kradzieży telefonu: Zgłoś ten fakt, aby móc zablokować dostęp do swoich cyfrowych dokumentów i zdalnie wykasować dane z urządzenia, jeśli masz taką możliwość.
Przyszłość dokumentu i cyfryzacja
Diia.pl to nie tylko odpowiedź na obecny kryzys, ale także ważny krok w kierunku cyfrowej transformacji usług publicznych w Europie.
Potencjalne kierunki rozwoju
Sukces i stabilność systemu Diia.pl mogą otworzyć drogę do dalszej integracji i rozszerzenia jego funkcjonalności. W przyszłości można sobie wyobrazić dodanie do mObywatela kolejnych dokumentów istotnych dla obywateli Ukrainy, takich jak cyfrowe odpowiedniki prawa jazdy, dokumentów edukacyjnych czy certyfikatów zawodowych uznawanych w UE. Taka integracja mogłaby znacząco uprościć procesy związane z nostryfikacją dyplomów czy podejmowaniem pracy w regulowanych zawodach.
Co więcej, Diia.pl stanowi precedens, który może stać się modelem dla ogólnoeuropejskiego systemu zarządzania tożsamością cyfrową w sytuacjach kryzysowych. Doświadczenia zebrane podczas wdrażania tego rozwiązania w Polsce są cenną lekcją dla innych krajów członkowskich, pokazując, jak technologia może wspierać szybką i skuteczną integrację uchodźców, zapewniając im jednocześnie bezpieczeństwo i mobilność.
Długoterminowo, rozwój takich narzędzi wpisuje się w szerszy trend budowy Europejskiego Portfela Tożsamości Cyfrowej (EUDI Wallet), który ma na celu umożliwienie wszystkim obywatelom UE bezpiecznego przechowywania i udostępniania swoich danych oraz dokumentów w formie cyfrowej. Diia.pl jest praktycznym przykładem realizacji tej wizji.
Diia.pl dla twojego dziecka
Możesz dodać dokumenty swoich niepełnoletnich dzieci do swojego mObywatela. Jest to niezwykle przydatne podczas podróży czy załatwiania spraw urzędowych, np. w placówkach medycznych.
Warunki, które muszą być spełnione
- Dziecko musi mieć nadany numer PESEL z aktywnym statusem UKR.
- Wniosek o PESEL dla dziecka musiał być złożony wraz z jego zdjęciem.
- W rejestrze PESEL, dane dziecka muszą być poprawnie połączone z Twoim numerem PESEL.
- Dziecko musi być niepełnoletnie (poniżej 18 lat).
Jak dodać dokument dziecka?
- Zaloguj się do swojego mObywatela.
- Upewnij się, że Twój dokument Diia.pl jest aktywny.
- W widoku swojego dokumentu Diia.pl znajdź i przejdź do zakładki "Dzieci".
- Wybierz dziecko z listy. System pobierze jego dane.
- Zaakceptuj wymagane oświadczenia. Dokument dziecka pojawi się w witrynie.
Dla nastolatków (13+ lat): Młodzież w wieku 13-17 lat może, z pomocą rodzica, założyć własny Profil Zaufany i aktywować dokument Diia.pl na swoim telefonie.
Rozwiązywanie problemów i pomoc
Najczęściej zadawane pytania i wskazówki dotyczące wsparcia.
Najpierw sprawdź, czy wpisujesz poprawne hasło do Profilu Zaufanego. Upewnij się też, że mObywatel jest zaktualizowany. Jeśli problem nadal występuje, może to oznaczać błąd w danych w rejestrze, co wymaga wizyty w urzędzie gminy.
To prawie na pewno oznacza utratę statusu UKR. Najczęstszą przyczyną jest jednorazowy wyjazd z Polski na okres dłuższy niż 30 dni. Niestety, tego problemu nie da się rozwiązać zdalnie. Musisz niezwłocznie udać się osobiście do dowolnego urzędu gminy, aby wyjaśnić sytuację i złożyć wniosek o przywrócenie statusu.
Najprawdopodobniej numer PESEL dziecka nie jest poprawnie połączony z Twoim numerem PESEL w państwowym rejestrze. Aby to naprawić, musisz udać się do urzędu gminy i poprosić o weryfikację oraz korektę danych.
Tak, dane w mObywatel są chronione wielopoziomowo. Dostęp jest zabezpieczony hasłem, które sam ustalasz, a także biometrią (odcisk palca, skan twarzy). Dane są szyfrowane i przechowywane na Twoim urządzeniu w bezpieczny sposób. Pamiętaj jednak, aby nie udostępniać nikomu swojego telefonu z odblokowanym dostępem.
Oficjalne infolinie wsparcia
mObywatel / Diia.pl
+48 42 253 54 74
(dni robocze, 7:00-18:00)
Profil zaufany
+48 42 253 54 50
(dni robocze, 7:00-18:00)
W sprawach dotyczących statusu UKR i danych w rejestrze PESEL konieczna jest osobista wizyta w urzędzie gminy.